Với tính thanh mát, nhiều nước và chứa đựng nhiều vitamin những trái cây thân quen như: Măng cụt, dứa, và dưa hấu có tác dụng thanh nhiệt, giải khát rất tốt cho cơ thể vào mùa hè. Do đó, trong khẩu phần bữa ăn hàng ngày các gia đình nên nạp thêm nhiều những trái cây này để có đủ sức khỏe trong những ngày nắng nóng nhé.
Dưa hấu
Lương y Bùi Đắc Sáng, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ cho biết, trong Đông y, cho biết dưa hấu có hàm lượng nước cao, giàu vitamin và khoáng chất, tốt cho sức khỏe tổng thể và phù hợp cho ngày hè.
Dưa hấu vỏ xanh ruột đỏ có vị vừa ngọt, vừa nhạt, tính lạnh, công dụng giải khát, khỏi say nắng, phiền nhiệt, hạ khí, lợi tiểu tiện, giải say rượu. Loại quả này được sử dụng để trị liệu các chứng như: mụn nhọt, viêm loét miệng, phù thũng do viêm thận, đái tháo đường, cao huyết áp, say nắng.
Ngoài ruột, hạt dưa hấu có công hiệu làm mát phổi, tan đờm, nhuận tràng, lợi tiêu hóa. Rễ và lá dưa hấu chữa được bệnh tiêu chảy, kiết lỵ. Có thể pha chế thành nước ép dưa hấu, hoặc kết hợp với các vị thuốc trong đông y như: tây qua bì, kim ngân hoa, trúc diệp… làm thành bài thuốc uống trong ngày để thanh nhiệt, giải nắng.
1 số bài thuốc từ vỏ dưa hấu kết hợp với các vị thuốc trong đông y dùng để chữa bệnh. Ví dụ: vỏ dưa hấu sấy khô, tán thành bột, trộn dầu vừng bôi vào chỗ bỏng để chữa lành vết thương. Vỏ dưa hấu, vỏ bí đao, ngưu tất, sắc uống, trị chứng huyết áp cao. Vỏ dưa hấu, khổ qua (mướp đắng), bí đao, tất cả gọt vỏ thái vụn, ép lấy nước có công dụng thanh nhiệt giải thử, dùng làm đồ uống mùa hè tốt nhất có thể, đặc biệt với những người bị mụn nhọt, béo phì. Mặc dù vậy, mọi người không tự làm bài thuốc từ dưa hấu tại nhà mà nên tham khảo thành phần, liều lượng từ lương y.
Măng cụt
Măng cụt có vỏ ngoài màu đỏ tím, trong đỏ tươi như rượu vang, dày xốp. Quả có múi màu trắng, vị thơm ngon. Đây là loài cây có nguồn gốc ở các đảo phía Nam, được nhập trồng ở Nam Bộ để lấy quả ăn. Mùa hè, nước ép măng cụt pha cùng chanh, đường, đá là thức uống giải khát ngon miệng, bổ dưỡng.
Chúng ta thường ăn phần thịt mà bỏ qua phần vỏ. Trong cuốn Thảo mộc quanh nhà, thực dưỡng và làm thuốc, biên soạn bởi Lương y Sáng, vỏ quả măng cụt tính vị chát, có thể dùng làm thuốc, chủ trị tiêu chảy bằng cách sắc uống, lượng 20 g.
Phần vỏ chứa hàm lượng xanthones cao (chất thuộc nhóm chống oxy hóa, có xuất xứ từ thực vật), tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn, ngăn ngừa ung thư, tăng cường hệ miễn dịch và tốt cho tim mạch. Khi ăn hoặc súc miệng bằng nước măng cụt sẽ giảm hôi miệng.
Quả cũng chứa nhiều xanthone, chức năng giảm ảnh hưởng cholesterol xấu và chống béo phì hiệu quả, rất phù hợp trong việc giảm cân. Ngoài ra, trong quả măng cụt chứa axit tryptophan, tạo sự phấn chấn trong tinh thần, tăng sinh lực, giảm stress.
Dứa
Dứa vị thơm, ngọt, chua, tính bình, tác dụng thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu, chống viêm dạ dày, trị say nắng, giải rượu, hỗ trợ tiêu hóa, ngừa ung thư đường ruột, hạ huyết áp. Trong dứa chứa chất men bromelin (giống hệt như pepsin ở đu đủ) đặc tính chống viêm, giảm đau và giúp sức điều trị các bệnh viêm khớp, viêm khớp dạng thấp.
Thành phần dinh dưỡng của dứa gồm saccharose 12,43%, glucose 3,21%, nhiều vitamin A, B, C… Có thể ăn nguyên quả, ép lấy nước hoặc nấu canh. Ăn dứa tác dụng lợi tiểu nên giúp điều trị tăng huyết áp, giảm sưng phù. Cho nên vì vậy, dứa là thực phẩm rất tốt đối với người bị bệnh tim mạch.
Lương y Sáng cho biết, loại quả màu vàng này rất phù hợp trong mùa hè, không chỉ tác dụng giải nhiệt mà còn trị sỏi thận, sỏi tiết niệu. Lấy một quả dứa (loại chín ương), cắt phần đầu rồi khoét giữa quả xuống một lỗ sâu 3 cm, cho vào hai thìa bột phèn chua rồi đậy nắp lại. Đun quả dứa cho đến khi chín nhuyễn, kéo ra hai ly, buổi tối uống một ly, sáng hôm sau thức dậy uống ly còn lại, sỏi sẽ tan ra theo nước tiểu ra bên ngoài. Nước tiểu khai và đục như nước vo gạo là có tác dụng.